Herkesin bildiği gibi basketbolda genel olarak 5 pozisyon var ama bazen farklı basketbol terimlerinde farklı basketbol pozisyonları da karşımıza çıkıyor veya bazı basketbolcular birkaç pozisyonu oynayabilme yeteneğine sahip oluyorlar. Basketboldaki oyuncuların mevkilerini ve İngilizce isimleriyle beraber basketbol pozisyonları için kullanılan terimlerinin hepsini yazmaya çalıştık.
İşte tüm basketbol pozisyonları:
1- Oyun Kurucu | Point Guard (PG)
Guard : Genel olarak oyuncu kurucu diyebiliriz. Basketboldaki 1 numaralı pozisyon için guard ya da gard olarak da kullanılan oyun kurucu pozisyonu için bazı farklı basketbol terimleri de vardır. Gard, daha genel bir tanım olduğu için daha kapsamlı olarak kullanır.
Oyuncu Kurucu : Gerçek manada oyuncu kurucu, saf oyuncu kurucu olarak da nitelendirilirler, daha çok takımı oynatmak için mücadele verir. Oyuncu kurucular asist yapmak ve diğer takım arkadaşlarına kolay basket imkanı sağlamak için pozisyon üretmeye ve oyunu kurmaya çalışırlar. Rajan Rondo, Deron Williams, Chris Paul ve Ricky Rubio gibi aktif oyun kurucular sayı atmaktan asist yaparak ve top çalarak takımlarına katkı sağlarlar. Bu oyuncular pozisyonlarının sorumluluklarını iyi bilir ve takımı doğru yönlendirmelerle yönetirler.
Combo Guard : 1 ve 2 numaralı pozisyonları oynayabilen, yani hem oyun kurucu hem de şutör gard özelliklerine sahip oyunculardır. Bu oyuncular ister istemez her 2 pozisyonu tek tek düşünüldüğünde tam olarak kapsamaz belki ama her 2 pozisyonunu da oynayabilirler. Penny Hardaway ve Allen Iverson combo gard için örnek gösterilebilecek oyunculardandır. Bu oyuncuların top sürme ve fundamental yetenekleri yüksektir ve aynı zamanda da iyi şut atarlar. Combo gardların diğer rakiplerinden en büyük avantajları atletik özelleriyle beraber savunmaya göre hızlı olmalarını veya şut yeteneğini iyi kullanmasıdır. 1 ile 2 numaralı pozisyonlar arasında olan combo gardlar kendilerinden kısa savunmacı bulduklarında jump shot ile şut yetenekleri, uzun savunmacı bulduklarında da hızlarını kullanarak takıma katkı sağlarlar.
2- Şutör Gard | Shotting Guard (SG) (Skorer Gard)
Şutör Guard : Basketboldaki 2 numaralı pozisyondur. Bu terim shooting guard (SG) veya off guard olarak da karşınıza çıkabilir. Daha çok şuta dayalı bir şekilde takımın skor yükünü çekerler. Bazı şutör gardlar daha gelişmiş oyuncu kurucu yeteneklerinden dolayı combo gard olarak da anılır. Kobe Bryant ve James Harden buna en iyi örneklerdir. Bu 2 oyuncu da çok iyi şut atar ve asist özellikleriyle de ön plana çıkarlar. James Harden ve Kobe Bryant gibi oyuncular vucüt yapılarına göre 2 numaralı pozisyona daha uygun olmalarına rağmen, pas ve oyun kurma yeteneklerinden dolayı combo gard gibi oynamaktadırlar.
Swingman : Wing Player olarak da adlandırılan bu oyuncular hem şutör gard hem de kısa forvet pozisyonlarında oynayabilirler. Andre Iguodala, Rudy Gay ve Tracy McGrady en iyi swingman örneklerindendir.
3- Kısa Forvet | Small Forward (SF)
Basketbolda 3 numaralı pozisyonda oynayan oyuncuya kısa forvet denir. Kısa forvetler sayı atarak gardlara ve ribaund alarak uzun oyunculara yardım ederler. Kısa forvetler gerektiğinde 2 numara ya da 4 numara da oynayarak takıma katkı verirler. 2 numaraya göre daha uzun olmalarından dolayı daha kolay bulma ve 4 numaraya göre de daha hızlı hareket etme özelliklerini kullanmaya çalışırlar. Aktif NBA oyuncularından LeBron James, Carmelo Anthony ve Kevin Durant en popüler kısa forvetlerdendir. Hidayet Türkoğlu da bu pozisyon için verilebilecek en güzel örneklerden biridir.
Cornerman (Stretch Forvet) : Hem 3 numara hem de 4 numara pozisyonlarında oynayabilen forvet oyunculara cornerman ya da stretch forvet denilmektedir. Hem kısa forvet hem de uzun forvet olarak oynayabilen bu oyuncular bir şutör kadar kısa değillerdir; bir pivot kadar da uzun ve yavaş değillerdir. Bir şutöre göre uzun olmaları ve uzun bir oyuncuya göre de hızlı olmaları en büyük avantajlarıdır. Euroleague’in güçlü ekiplerinden olan CSKA’nın en etkili silahlarından biri olan Rus oyuncu Andrei Kirilenko cornerman pozisyonu için örnek verilebilir.
Point Forvet : Kısa ve uzun forvet oyuncularının ihtiyaç duyulduğunda, oyun sıkıştığında, 24 saniye süresi dolmak üzereyken ya da son hücum kullanılırken oyuncu kurucu gibi oynamaları gerekebilir; işte bu durumdaki pozisyonu point forvetler oynar. Forvet özelliklerinin yanında gelişmiş oyunc kurucu yetenekleri olan bu oyuncular bazı maçlarda kilit rol üstlenirler. Yine Hidayet Türkoğlu ve LeBron James point forvet için örnek gösterilebilecek oyuncular arasındadır.
4- Uzun Forvet | Power Forward (PF)
Uzun forvet, yani 4 numara pozisyonunda oynayan oyuncular pota altında takımın en uzun oyuncusuna pivota yardım ederler. Uzun forvetlerin şutları da vardır. Önceleri uzun forvetlerin sadece yakın mesafe şutları vardı ama günümüz basketbolun da iyi üçlük yüzdeleriyle şut atan uzun forvetler de var. Pivotlara göre top tekniği daha yüksek olan uzun forvetler atletik özelliklerini de kullanarak ribaundlarda da çok etkili olurlar. Charles Barkley ve Karl Malone unutulmaz NBA efsaneleri arasında örnek gösterilebilecek uzun forvetlerdir. Milli oyuncumuz Mirsad Türkcan da en etkili uzun forvetlerdendir.
5- Pivot Center (C)
Beş numara basketboldaki pota altı pozisyonudur ve 5 numara pozisyonunda oynayan oyunculara pivot denir. Genellikle uzun boylu olurlar, hatta takımın en uzun boylu oyuncuları olurlar. Ribaund alanında takımın yükünü çekerler ve yaptıkları bloklar ile de pota altını korurlar ve çaydırıcı bir savunma tehditi oluştururlar. Genel olarak pivotların uzak mesafe ve serbest atış çizgisindeki şut yüzdeleri düşük olur ve üçlük şut pek kullanmazlar ama alışılmışın dışında yüksek yüzde ile serbest atış atan uzunlar da mevcuttur. Çembere yakın mesafede topla buluştuklarında çok etkili olan pivotlar yüzü dönük veya sırtı dönük oyunlarla sayıya gitmektedirler.
Kareem Abdul-Jabbar, Hakeem Olajuwon ve Shaquille O’Neal NBA’deki en etkili pivotlara örnektir. Yine aynı dönemde karşı karşıya gelen NBA efsanelerinden Wilt Chamberlain ve Bill Russell da unutulmaz pivotlardandır. Aktif basketbol oyuncuları arasında ise Dwight Howard’ı örnek olarak gösterebiliriz. Türk pivotlara örnek verecek olursak Tamer Oyguç ve Mehmet Okur aktif oyunculardan ise Ömer Aşık aklımıza gelen ilk isimler olur.
NBA’de bu sene maç başına en çok ribaund alan oyuncu Los Angeles Clippers’ın pivotu DeAndre Jordan oldu. Jordan maç başına aldığı 15 ribaund ile bu alanda lider durumda.
Forvet-pivot (Bigman) : Hem uzun forvet pozisyonunda hem de pivot pozisyonunda oynayabilen uzun oyunculara forvet-pivot denir. Forvet-pivotlar pivotlara karşı daha hızlı olmalarını ve pick and roll gibi ikili oyunları iyi oynamalarını kullanırlar. Bigman de denilen bu oyuncular özellikle de orta mesafe şutları yüksek isabet ile atmalarından dolayı savunmayı üstüne çeker ve bu sayede hızlı olmalarını daha iyi kullanırlar; eğer savunma üstlerine gelmezse de şut ile sayı bulurlar. Dirk Nowitzki ve Kevin Love forvet-pivot için örnek verebileceğimiz yıldız oyunculardandır.
Burada göremediğiniz oyuncu pozisyonlarını yorumda sorabilirsiniz, hemen yazıya ekleriz.
Vay be swingman’mişim de haberim yokmuş ama en iyi basketbol pozisyonları bence combo guard ile SG. Combo guard komodor ejderi gibi bir şey galiba 🙂
Ben nasıl biriyim buyrun çözün hem combo guard hem clutch shooter 😝 ve klüpte oynayamıyorum alınmıyorum teşekkürler banvit