EuroLeague, Avrupa basketbolunun en prestijli organizasyonu olarak her sezon büyük heyecana sahne oluyor. Final Four formatıyla oynanan bu mücadelede, EuroLeague şampiyonları ve Final Four MVP’leri hem takım oyununu hem de bireysel yetenekleri zirveye taşıyor. Tarih boyunca birçok yıldız oyuncu, kritik maçlarda sahneye çıkarak takımlarını zafere taşıyor ve EuroLeague şampiyonları olarak anılıyor.
EuroLeague organizasyonu, ilk olarak 1958 yılında “FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası” ismiyle hayata geçirildi. 1996 yılında ismi “FIBA EuroLeague” olarak güncellenen turnuva, 2000-01 sezonuna dek FIBA’nın yönetimi altında sürdü. 2000 yılında “Euroleague Basketball” adlı yeni bir yapı kurularak, ligin organizasyonu bu yeni kuruma devredildi.
Her ne kadar isim ve organizasyon değişiklikleri yaşansa bile, FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası ile EuroLeague, tarihsel devamlılık açısından tek bir turnuva olarak kabul edilir. Bu geçiş, esasen bir kurumsal kimlik ve marka dönüşümü olarak değerlendirilmektedir.
2023-24 sezonunda EuroLeague, maç başına 10.383 kişilik ortalama seyirci sayısıyla, dünya genelinde en fazla ilgi gören salon sporları liglerinden biri olmayı sürdürdü. Bu ortalama, dünya çapındaki tüm profesyonel salon sporu ligleri arasında beşinci sıraya yerleşirken, ABD dışındaki organizasyonlar arasında zirvede yer aldı. EuroLeague, bu istatistikle yalnızca NBA’in gerisinde kalarak, küresel ölçekte en çok izlenen ikinci profesyonel basketbol ligi konumuna ulaştı.
EuroLeague Şampiyonları ve Final Four MVP’leri listesine bakıldığında, hem şampiyonluk hem de bireysel ödüller bakımından İspanyol ve Yunan takımlarının öne çıktığı görülüyor. Öte yandan, Türkiye’den ise EuroLeague Şampiyonları ve Final Four MVP’leri sahnesine Anadolu Efes ve Fenerbahçe Beko, son yıllarda damga vurarak Türk basketbolunun Avrupa’daki gücünü ortaya koydu.
Özellikle Panathinaikos, 2000’li yıllarda domine ederek toplamda 7 kez kupayı kaldırdı. Bu şampiyonluklarda ise Dimitris Diamantidis gibi oyuncuların Final Four MVP’liği, takımın başarısında büyük rol oynadı. Bununla birlikte, Real Madrid ise en başarılı takım olarak 11 şampiyonluğa ulaştı ve Luka Doncic, Rudy Fernandez gibi isimler ile öne çıktı.
EuroLeague tarihinde, Real Madrid’in ardından en fazla şampiyonluk yaşayan takım, toplamda 8 kez şampiyonluğa ulaşan CSKA Moskova oldu. Rus temsilcisi, organizasyonda sırasıyla 1961, 1963, 1969, 1971, 2006, 2008, 2016 ve 2019 yıllarında şampiyonluk ipini göğüsledi.
En Çok Şampiyon Olan EuroLeague Takımları:
• CSKA Moskova: 8
• Panathinaikos: 7
• Real Madrid: 11
• Maccabi Tel Aviv: 6
• Olympiakos: 3
• Fenerbahçe: 2
• Anadolu Efes: 2
• Zalgiris Kaunas: 1
Anadolu Efes’in Tarihi Euroleague Başarısı:
Anadolu Efes, 2021 ve 2022 yıllarında üst üste EuroLeague şampiyonlukları kazanarak Türk basketbol tarihinde önemli bir yere sahip oldu. Bu başarılarda ise Vasilije Micic’in Final Four MVP ödülleri, takımın Avrupa’daki yükselişini ve etkileyici performansını gözler önüne serdi. Genel olarak EuroLeague Şampiyonları ve Final Four MVP’leri, turnuvanın en prestijli ödülleri olarak, hem takımların hem de bireysel oyuncuların başarılarının simgesi haline geldi.
Fenerbahçe’nin Euroleague Şampiyonlukları
Fenerbahçe Basketbol Takımı, 2017 yılında Zeljko Obradovic yönetiminde tarih yazarak EuroLeague şampiyonu oldu ve bu başarıyı kazanan ilk Türk takımı unvanını elde etti. İstanbul’da düzenlenen Final Four’da, Olympiacos’u finalde mağlup eden sarı-lacivertliler, taraftarlarının önünde Avrupa’nın zirvesine çıktı.
Bu şampiyonlukta Bogdan Bogdanovic, Ekpe Udoh ve Kostas Sloukas gibi yıldızların performansı öne çıkarken, Udoh turnuvanın Final Four MVP’si seçildi. Takımın güçlü savunma yapısı ve yüksek tempolu oyunu, Fenerbahçe’yi unutulmaz bir şampiyonlukla buluşturdu.
Sonraki yıllarda da Final Four’a kalmayı başaran Fenerbahçe, Avrupa’nın en istikrarlı kulüplerinden biri haline geldi. 2024-25 sezonunda Berlin’de düzenlenen organizasyonda sarı-lacivertliler, yarı finalde Real Madrid’i, finalde ise Panathinaikos’u mağlup ederek ikinci kez EuroLeague şampiyonu oldu. Bu zaferin baş mimarlarından Nigel Hayes-Davis ise EuroLeague Final Four MVP’si seçilerek adını Avrupa basketbol tarihine yazdırdı. Bu ödül, Hayes-Davis’in yalnızca skorer yönünü değil, liderlik vasfını ve takımına kattığı istikrarı da tescilledi.
Vassilis Spanoulis ve Dejan Bodiroga’dan Liderlik Mirası:
EuroLeague tarihine damga vuran nadir performanslardan biri de Vassilis Spanoulis’in 2012 ve 2013’te üst üste kazandığı Final Four MVP ödülleriydi; liderliği ve kritik anlardaki soğukkanlılığıyla efsaneler arasına adını yazdırdı. Sadece skor gücüyle değil, liderliğiyle de Olympiacos’u zafere taşıdı ve Olympiacos ile 2, Panathinaikos ile 1 kere olmak üzere toplamda 3 kez EuroLeague Final Four MVP’si seçildi. Ondan önce ise bir başka unutulmaz figür, Dejan Bodiroga, 2002’de Panathinaikos, 2003’te ise Barcelona formasıyla bu başarıyı elde ederek farklı takımlarla üstüste Final Four MVP’si olmayı başaran nadir oyunculardan biri oldu.
Tavares ve Hayes-Davis’ten Son Dönem Performansları:
Öte yandan son yıllarda savunmadaki üstün performanslarıyla dikkat çeken Walter Tavares, Final Four boyunca pota altını adeta karartarak Real Madrid’in şampiyonluğunda kritik bir rol üstlendi. Benzer şekilde, Nigel Hayes-Davis de 2024-25 EuroLeague Final Four’da gösterdiği etkileyici performansla Final Four MVP ödülünü kazanarak, takımını önemli anlarda sırtladı.
Tüm EuroLeague Şampiyonları ve Final Four MVP’leri:
| YIL | ŞAMPİYON | FİNAL | İKİNCİ | MVP |
| 2025 | F.Bahçe Beko | 81 – 70 | Monaco | N. Hayes-Davis |
| 2024 | Panathinaikos | 95 – 80 | Real Madrid | Kostas Slukas |
| 2023 | Real Madrid | 79 – 78 | Olimpiakos | Edy Tavares |
| 2022 | Anadolu Efes | 58 – 57 | Real Madrid | Vasilije Micić |
| 2021 | Anadolu Efes | 86 – 81 | Barcelona | Vasilije Micić |
| 2020 (COVID) | ||||
| 2019 | CSKA Moskova | 91 – 83 | Anadolu Efes | Will Clyburn |
| 2018 | Real Madrid | 85 – 80 | Fenerbahçe | Luka Dončić |
| 2017 | Fenerbahçe | 80 – 64 | Olimpiakos | Ekpe Udoh |
| 2016 | CSKA Moskova | 101 – 96 (uz.) | Fenerbahçe | Nando de Colo |
| 2015 | Real Madrid | 78 – 59 | Olimpiakos | Andrés Nocioni |
| 2014 | Mac. (Electra) | 98 – 86 (uz.) | Real Madrid | Tyrese Rice |
| 2013 | Olimpiakos | 100 – 88 | Real Madrid | Vasilis Spanulis |
| 2012 | Olimpiakos | 62 – 61 | CSKA Moskova | Vasilis Spanulis |
| 2011 | Panathinaikos | 78 – 70 | Maccabi | D. Diamantidis |
| 2010 | Barcelona | 86 – 68 | Olimpiakos | Carlos Navarro |
| 2009 | Panathinaikos | 73 – 71 | CSKA Moskova | Vasilis Spanulis |
| 2008 | CSKA Moskova | 91 – 77 | Maccabi | Trajan Langdon |
| 2007 | Panathinaikos | 93 – 91 | CSKA Moskova | D. Diamantidis |
| 2006 | CSKA Moskova | 73 – 69 | Maccabi | T.Papaloukas |
| 2005 | Maccabi | 90 – 78 | TAU Ceramica | Ss Jasikevičius |
| 2004 | Maccabi | 118 – 74 | Bolog. Skipper | Anthony Parker |
| 2003 | Barcelona | 76 – 65 | Trev. Benetton | Dejan Bodiroga |
| 2002 | Panathinaikos | 89 – 83 | Bologna Kinder | Dejan Bodiroga |
| 2001 | Bologna Kinder | 3-2 | TAU Ceramica | Manu Ginóbili |
| 2001 | Maccabi | 81 – 67 | Panathinaikos | Arriel McDonal |
| 2000 | Panathinaikos | 73 – 67 | Maccabi | Željko Rebrača |
| 1999 | Žalgiris Kaunas | 82 – 74 | Bologna Kinder | Tyus Edney |
| 1998 | Bologna Kinder | 58 – 44 | AEK Atina | Zoran Savić |
| 1997 | Olimpiakos | 73 – 58 | Barcelona | David Rivers |
| 1996 | Panathinaikos | 67 – 66 | Barcelona | Domin. Wilkins |
| 1995 | Real Madrid | 73 – 61 | Olimpiakos | A. Sabonis |
| 1994 | Jov. Badalona | 59 – 57 | Olimpiakos | Žarko Paspalj |
| 1993 | Limoges CSP | 59 – 55 | Trev. Benetton | Toni Kukoč |
| 1992 | KK Partizan | 71 – 70 | Jov. Badalona | P. Danilović |
| 1991 | KK Split (Pop) | 70 – 65 | Barcelona | Toni Kukoč |
| 1990 | KK Split (Jugo.) | 72 – 67 | Barcelona | Toni Kukoč |
| 1989 | KK Split (Jugo.) | 75 – 69 | Maccabi | Dino Rađa |
| 1988 | Milano (Tracer) | 90 – 84 | Maccabi | Bob McAdoo |
| 1987 | O. Milano (Tracer) | 71-69 | Makkabi Tel Aviv |
| 1986 | KK Cibona | 94-82 | Žalgiris Kaunas |
| 1985 | KK Cibona | 87-78 | Real Madrid |
| 1984 | P. Virtus Roma | 79-73 | Barcelona |
| 1983 | P.Cantù (Ford) | 69-68 | O. Milano (Billy) |
| 1982 | P. Cantù (Ford) | 86-80 | Makkabi Tel Aviv |
| 1981 | Maccabi Tel Aviv | 80-79 | Bologna (Synudine) |
| 1980 | Real Madrid | 89-85 | Makkabi Tel Aviv |
| 1979 | KK Bosna | 96-93 | Varèse (Emerson) |
| 1978 | Real Madrid | 75-67 | Varèse (Mobilgirgi) |
| 1977 | Makkabi Tel Aviv | 78-77 | Varèse (Mobilgirgi) |
| 1976 | Varèse (Mobilgirgi) | 81-74 | Real Madrid |
| 1975 | Varèse (Ignis) | 79-66 | Real Madrid |
| 1974 | Real Madrid | 84-82 | P. Varèse (Ignis) |
| 1973 | P.Varèse (Ignis) | 71-66 | CSKA Moskova |
| 1972 | P. Varèse (Ignis) | 70-69 | KK Split (Jugo.) |
| 1971 | CSKA Moskova | 67-53 | P. Varèse (Ignis) |
| 1970 | P. Varèse (Ignis) | 79-74 | CSKA Moskova |
| 1969 | CSKA Moskova | 103-99 (2 uz.) | Real Madrid |
| 1968 | Real Madrid | 98-95 | Spartak Brno |
| 1967 | Real Madrid | 91-83 | Milano Simmenthal |
| 1966 | Milano Simmenthal | 77-72 | Slavia Prag |
| 1965 | Real Madrid | 2-0 | CSKA Moskova |
| 1964 | Real Madrid | 2-0 | Spartak Brno |
| 1963 | CSKA Moskova | 2-1 | Real Madrid |
| 1962 | Dinamo Tiflis | 90-83 | Real Madrid |
| 1961 | CSKA Moskova | 2-0 | ASK Riga |
| 1960 | ASK Riga | 2-0 | Dinamo Tiflis |
| 1959 | ASK Riga | 2-0 | Akademik Sofya |
| 1958 | ASK Riga | 2-0 | Akademik Sofya |